Znak słowny, logo czy graficzny – przegląd form

Podstawową formą znaku towarowego jest tradycyjnie znak słowny i słowno-graficzny. Często przedsiębiorcy stoją przed dylematem czy zgłosić nazwę swojej firmy czy linii produktów w formie słownej czy logotypu. Niestety nie ma uniwersalnej zasady mówiącej jaki znak będzie lepszy. Decyzja dotycząca formy znaku powinna brać pod uwagę szereg czynników, takich jak szanse uzyskania rejestracji (wynik badania zdolności rejestracyjnej), stopień fantazyjności znaku, stopień podobieństwa do innych znaków używanych na rynku, konkurencyjność rynku, plany odnośnie sposobu używania znaku.

Ze względu na to, że forma, w jakiej znak został zgłoszony decyduje później o zakresie ochrony zgłoszonego oznaczenia, decyzja o jej wyborze powinna zostać poprzedzona analizą wszystkich powyższych okoliczności. Warto jednocześnie wiedzieć, że katalog oznaczeń mogących potencjalnie pełnić funkcję znaku towarowego nie ogranicza się jedynie do słów i logotypów. Zgodnie z art. 120 ustawy prawo własności przemysłowej:

„1. Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.

2. Znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy.”

Znak towarowy może zatem mieć formę dowolną o ile posiada tzw. zdolność odróżniającą oraz można go przedstawić w sposób graficzny.

a) znaki słowne

Znaki zgłaszane w formie słownej są najchętniej wybieranym sposobem rejestracji. Wynika to z faktu, że ochrona na znak słowny obejmuje absolutnie każdą formę użycia danego słowa. Jeżeli zatem chcemy chronić nazwę naszej firmy lub produktu, naturalnym wyborem będzie zgłoszenie nazwy w formie znaku słownego. Znaki słowne mogą być utworzone z dowolnej kombinacji słów, liter lub cyfr. Znakiem słownym nie musi być tylko nazwa fantazyjna ale również słowa występujące w języku polskim o ile dla określonych towarów cechują się tzw. zdolnością odróżniającą. Znakiem słownym może być również slogan reklamowy.

Uzyskana w wyniku rejestracji znaku słownego ochrona będzie skutkowała możliwością zakazania używania innym chronionej nazwy lub nazwy podobnej niezależnie od jej czcionki, rozmiaru, koloru czy towarzyszących elementów graficznych.

b) znaki słowno-graficzne

To tej formy zalicza się znaki, które łączą w sobie elementy słowne i graficzne. Najczęstszym przykładem takich znaków są logotypy oraz wzory opakowań produktów. Zdarzają się również znaki zgłoszone w formie słowno-graficznej, które mają niewiele wspólnego z grafiką, stanowiąc zwyczajne odwzorowanie nazwy pismem maszynowym, przypominając w zasadzie znak słowny.

Warto jednak wiedzieć, że w odróżnieniu od znaków słownych, ochrona znaków słowno-graficznych rozciąga się na konkretne odwzorowanie graficzne znaku a nie na każdą możliwą formę znaku. Oznacza to, że jeśli nasz znak będzie stanowił niebieski napis „Salon Kosmetyczny Barbara” w otoczeniu kwiecistych wzorów, to nie uzyskamy monopolu na używanie nazwy naszego salonu pisanego czarną czcionką na białym tle. Nie oznacza to jednak, że niewielka zmiana grafiki znaku będzie wykluczała naruszenie naszych praw do znaku słowno-graficznego. Każdorazowo należy bowiem zbadać czy występujące podobieństwo między znakami może prowadzić do wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia znaku.

Znak Zalety Wady
słowny szeroka i silna ochrona trudność w uzyskaniu ochrony
słowno-graficzny zwiększone szanse na pomyślną rejestrację, ochrona również rozciąga się na grafikę ochrona zawężona do określonej formy graficznej
graficzny szeroka ochrona grafiki niezależnie od elementów słownych trudność w uzyskaniu ochrony, trudności w zbadaniu zdolności rejestracyjnej

c) pozostałe formy

Wśród pozostałych form znaków spotyka się w praktyce znaki graficzne (niezawierające żadnych elementów słownych), znaki przestrzenne (trójwymiarowe, przyjmujące kształt towaru lub opakowania) oraz znaki dźwiękowe (np. hejnał mariacki dla promocji Krakowa).

Do nietypowych znaków zalicza się również zestawienia kolorów lub nawet pojedyncze kolory. Te ostatnie jednak bardzo trudno zarejestrować gdyż w postępowaniu przed Urzędem Patentowym należy udowodnić tzw. wtórną zdolność odróżniającą – tj. udowodnić, że w wyniku intensywnego używania koloru odbiorcy danych produktów kojarzą go z określonym przedsiębiorcą.

autor: Andrzej Przytuła

KONDRAT Kancelaria Prawno-Patentowa

andrzej.przytula@kondrat.pl

1 Comment on "Znak słowny, logo czy graficzny – przegląd form"

  1. Dzień Dobry

    Z rok mamy w Polsce Mistrzostwa Europy w piłce nożnej.
    Powstał medialny spór o znaki słowne w postaci :
    EURO 2012 , Poland Ukraine i Polska Ukraina ,
    które zastrzegła UEFA w Urzędzie Patentowym
    Moje pytanie jest następujące:
    czy znaki słowne euro2012 , poland-ukraine,polandukraine,polska-ukraina,polskaukraina pisane jednym ciągiem , z małych liter i używane w nazwach domen , adresów poczty elektronicznej to to samo co znak słowny z dużych liter i ze spacją
    Jeżeli było by to to samo to wydaje mi się to bardzo monopolistyczne biorąc pod uwagę interesy UEFA , która owszem nzastrzegła te znaki słowne ale raczej do ochrony np przed producentami gadżetów z tymi nazwami
    Proszę mi wyjaśnić terminologię znaku słownego dla wyżej wymienionych znaków , gdyż w internecie nie znalazłem konkretów.
    Jestem pięćdziesieciolatkiem zs średnim wykształceniem i jest mi trochę głupio jak syn mnie pyta o interpretację w/w znaków słownych

    czy znak towarowy to to samo co znak słowny i czy przepisty chroniące znaki towarowe chronią znaki słowne ?

    Z poważaniem

    Roman Sommer

    e-mail euro2012polska@op.pl

Comments are closed.